المحاضرات و المحاورات: تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - 'احمد بن حنبل' به 'احمد بن حنبل') |
جز (جایگزینی متن - ' عبد ' به ' عبد') |
||
خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
'''كتاب المحاضرات و المحاورات'''، اثر [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر |جلال الدين | '''كتاب المحاضرات و المحاورات'''، اثر [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر |جلال الدين عبدالرحمن بن ابوبكر سيوطى]]، مجموعهاى است كه بسيارى از كتابهاى ادبى، تاريخى، تراجم، حديث، رسائل، شعر و... را در خود جاى داده است. | ||
كتاب به زبان عربى و در اواخر سده نهم يا اوايل سده دهم هجرى نوشته شده است. | كتاب به زبان عربى و در اواخر سده نهم يا اوايل سده دهم هجرى نوشته شده است. | ||
خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
در مقدمه محقق، مطالبى در مورد نويسنده و اثر او بيان شده و [[سيوطى]] نيز در مقدمه كتاب، طبيعت اثر خود و نيز روش آن را توضيح داده است. | در مقدمه محقق، مطالبى در مورد نويسنده و اثر او بيان شده و [[سيوطى]] نيز در مقدمه كتاب، طبيعت اثر خود و نيز روش آن را توضيح داده است. | ||
از جمله موضوعات و كتبى كه نويسنده به بحث و بررسى پيرامون آنها و مطالب مندرج در آنها پرداخته، عبارتند از: انشاء شهاب مراغى در ذكر علم؛ مراثى پيامبر(ص)؛ تاريخ [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساكر]]؛ مستحسنات كتاب «الزهد» امام [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] و «الغرر من الأخبار»؛ «تاريخ الصلاح [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]]»؛ «حياة الحيوان» كمال دميرى؛ «كتاب العشق و العشاق» | از جمله موضوعات و كتبى كه نويسنده به بحث و بررسى پيرامون آنها و مطالب مندرج در آنها پرداخته، عبارتند از: انشاء شهاب مراغى در ذكر علم؛ مراثى پيامبر(ص)؛ تاريخ [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساكر]]؛ مستحسنات كتاب «الزهد» امام [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] و «الغرر من الأخبار»؛ «تاريخ الصلاح [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]]»؛ «حياة الحيوان» كمال دميرى؛ «كتاب العشق و العشاق» عبدالعزيز عبدالرحمن بن مهذب؛ «النهاية» [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثير]]؛ مفاخره بين شمشير و قلم؛ «كتاب الأشراف» ابن ابىدنيا و... | ||
نويسنده از دهها كتاب در موضوعات و فنون مختلف كه برخى در دسترس ما هستند و برخى مفقود گشتهاند، مطالبى را نقل كرده است. مطالبى كه وى برگزيده، در طولانى و كوتاه بودن متفاوت است. برخى چنان كوتاهند كه از چند سطر تجاوز نمىكنند و برخى ديگر آنچنان طولانى كه صفحاتى چند را به خود اختصاص مىدهند. | نويسنده از دهها كتاب در موضوعات و فنون مختلف كه برخى در دسترس ما هستند و برخى مفقود گشتهاند، مطالبى را نقل كرده است. مطالبى كه وى برگزيده، در طولانى و كوتاه بودن متفاوت است. برخى چنان كوتاهند كه از چند سطر تجاوز نمىكنند و برخى ديگر آنچنان طولانى كه صفحاتى چند را به خود اختصاص مىدهند. | ||
ويژگى مهم اين اثر، روش خاص نويسنده در نگارش كتاب است. برخى از گزيده و مجموعههاى ادبى، تبويب و تقسيم را بهعنوان يك روش در پيش مىگيرند؛ مثلا كتاب «بهجة المجالس» ابن | ويژگى مهم اين اثر، روش خاص نويسنده در نگارش كتاب است. برخى از گزيده و مجموعههاى ادبى، تبويب و تقسيم را بهعنوان يك روش در پيش مىگيرند؛ مثلا كتاب «بهجة المجالس» ابن عبدالبر، به 132 باب تقسيم شده است. يا «تذكره حمدونيه»، داراى 50 باب و هر باب مشتمل بر چند فصل است، ولى [[سيوطى]] در اين اثر، خود را مقيد به اين تقسيمات نكرده است، بلكه گزيدههاى او، مطالبى از يك كتاب است و تا از كتابى فراغت حاصل نمىكند، به سراغ كتاب ديگر نمىرود. عناوينى كه او به كار مىبرد، اينگونهاند: منتخبات من كتاب...، مستحسنات من كتاب...، منتقى من كتاب... و... و هرگاه گزارشش از يك كتاب به پايان مىرسد، به نحوى اين اتمام را اعلام مىدارد؛ مثلا مىگويد: هذا كله فى تاريخ [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساكر]] يا آخر المنتخب من تذكرة اليغمورى و... با اين وصف مىبينيم كه از تقسيم و تبويب رايج اثرى در كتاب وى نيست. اين نحوه برخورد، در واقع حكايت از روحيه امانتدارى در نقل نصوص از جانب [[سيوطى]] دارد. او هر مطلبى را كه نقل مىكند، به صاحبش نسبت مىدهد و در واقع اين ويژگىاى است كه [[سيوطى]] بدان شناخته شده است. | ||
ارزشمندى كتاب سيوطى، از اين جهت نيز قابل توجه است كه وى برخى مطالب را از كتابهايى كه هماكنون در دسترس ما قرار ندارند، نقل مىكند و بدين ترتيب گنجينهاى عظيم براى ما فراهم مىآورد. | ارزشمندى كتاب سيوطى، از اين جهت نيز قابل توجه است كه وى برخى مطالب را از كتابهايى كه هماكنون در دسترس ما قرار ندارند، نقل مىكند و بدين ترتيب گنجينهاى عظيم براى ما فراهم مىآورد. |