معجم دمشق التاريخي للأماكن و الأحياء و المشيدات و مواقعها و تاريخها كما وردت في نصوص المؤرخين: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'تاريخ دمشق' به 'تاريخ دمشق')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۳: خط ۴۳:




"معجم دمشق التاريخي"، تأليف قتيبه الشهابى به زبان عربى است. اين اثر در سه مجلد به ذكر اماكن، ابنيه و آثار مختلف تاريخى دمشق پرداخته است.
'''معجم دمشق التاريخي'''، تأليف قتيبه الشهابى به زبان عربى است. اين اثر در سه مجلد به ذكر اماكن، ابنيه و آثار مختلف تاريخى دمشق پرداخته است.


== ساختار ==
== ساختار ==
خط ۵۹: خط ۵۹:
از مشكلاتى كه نويسنده با آن دست به گريبان بوده است، تصحيح نام‌هايى است كه بين چند مورخ متفاوت نقل شده است. در اين موارد بر آهنگ موسيقيايى كلمه يا استمرار آن با تواتر زبانى تا امروز و يا تكرار آن در بيش از يك مصدر تكيه شده است. همچنين از ذكر ابنيه‌اى كه بدون اسم بوده نيز پرهيز شده است. مثلاَ مسجدى كه در بازار دارالبطيخ بوده است را مسجد سوق دارالبطيخ نناميده است؛ به اعتقاد نويسنده اين كار در صورتى صحيح است كه در بازار تنها يك مسجد موجود باشد؛ در حالى كه در بازار بيش از يك مسجد موجود بوده است. به نظر نويسنده با توجه به اينكه تمامى مساجد داراى ماذنه هستند، نيازى به ذكر تمامى ماذنه‌ها نبوده و با اين شيوه نيز به اختصار كتاب مدد رسانده است. واضح است كه هدف از اين اثر بررسى تاريخى محض بوده است، لذا نام‌هاى جديد را متعرض نشده است. براى اتقان و انجاز در كار نيز به شيوه‌هاى متعددى متوصل شده است:
از مشكلاتى كه نويسنده با آن دست به گريبان بوده است، تصحيح نام‌هايى است كه بين چند مورخ متفاوت نقل شده است. در اين موارد بر آهنگ موسيقيايى كلمه يا استمرار آن با تواتر زبانى تا امروز و يا تكرار آن در بيش از يك مصدر تكيه شده است. همچنين از ذكر ابنيه‌اى كه بدون اسم بوده نيز پرهيز شده است. مثلاَ مسجدى كه در بازار دارالبطيخ بوده است را مسجد سوق دارالبطيخ نناميده است؛ به اعتقاد نويسنده اين كار در صورتى صحيح است كه در بازار تنها يك مسجد موجود باشد؛ در حالى كه در بازار بيش از يك مسجد موجود بوده است. به نظر نويسنده با توجه به اينكه تمامى مساجد داراى ماذنه هستند، نيازى به ذكر تمامى ماذنه‌ها نبوده و با اين شيوه نيز به اختصار كتاب مدد رسانده است. واضح است كه هدف از اين اثر بررسى تاريخى محض بوده است، لذا نام‌هاى جديد را متعرض نشده است. براى اتقان و انجاز در كار نيز به شيوه‌هاى متعددى متوصل شده است:


1- مقارنه گفته‌هاى مورخين مختلف و به اكثريت به لحاظ منطق و دقت اخذ شده است.
#مقارنه گفته‌هاى مورخين مختلف و به اكثريت به لحاظ منطق و دقت اخذ شده است.
 
#مقايسه معلومات، استنباط، استقراء و استنتاج.
2- مقايسه معلومات، استنباط، استقراء و استنتاج.
#در مواردى كه مورخين موضع جغرافيايى يك مكان را متفاوت آورده‌اند، به كلام آنها توجهى نشده است و اگر برخى از منابع داراى قدمت بيشترى است، به آنكه قدمت بيشترى دارد - مانند [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساكر]] و مورخين پس از او كه در [[تاریخ مدینة دمشق |تاريخ دمشق]] قدمت بيشترى دارند - اعتماد شده است. در مواردى هم از تحديد مكان‌هاى برخى اسامى به دليل نبود معلومات كافى اجتناب كرده است.
 
3- در مواردى كه مورخين موضع جغرافيايى يك مكان را متفاوت آورده‌اند، به كلام آنها توجهى نشده است و اگر برخى از منابع داراى قدمت بيشترى است، به آنكه قدمت بيشترى دارد - مانند [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساكر]] و مورخين پس از او كه در [[تاریخ مدینة دمشق |تاريخ دمشق]] قدمت بيشترى دارند - اعتماد شده است. در مواردى هم از تحديد مكان‌هاى برخى اسامى به دليل نبود معلومات كافى اجتناب كرده است.


== وضعيت ==
== وضعيت ==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش