فقیهی هروی، فضلالرحمن: تفاوت میان نسخهها
(←پانویس) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات زندگینامه | {{جعبه اطلاعات زندگینامه | ||
| عنوان = | | عنوان = فضلالرحمن فقیهی هروی | ||
| تصویر = NUR106943.jpg | | تصویر = NUR106943.jpg | ||
| اندازه تصویر = | | اندازه تصویر = | ||
| توضیح تصویر = | | توضیح تصویر = | ||
| نام کامل = | | نام کامل = فضلالرحمن فقیهی هروی | ||
| نامهای دیگر = | | نامهای دیگر = | ||
| لقب = | | لقب = | ||
| تخلص = | | تخلص = | ||
| نسب = | | نسب = | ||
| نام پدر = | | نام پدر = | ||
| ولادت = | | ولادت = | ||
| محل تولد = | | محل تولد = روستای خوش باشان (باشان)، شهرستان انجیل، ولایت هرات، افغانستان | ||
| کشور تولد = | | کشور تولد = افغانستان | ||
| محل زندگی = | | محل زندگی = | ||
| رحلت = | | رحلت = | ||
| شهادت = | | شهادت = | ||
| مدفن = | | مدفن = | ||
| طول عمر = | | طول عمر = | ||
| نام همسر = | | نام همسر = | ||
| فرزندان = | | فرزندان = | ||
| خویشاوندان = | | خویشاوندان = | ||
| دین = | | دین = اسلام | ||
| مذهب = | | مذهب = | ||
| پیشه = | | پیشه = استاد دانشگاه، پژوهشگر، نویسنده و شاعر | ||
| منصب = | | منصب = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
| اساتید = | | اساتید = | ||
| مشایخ | | مشایخ = | ||
| معاصرین = | | معاصرین = | ||
| شاگردان = | | شاگردان = | ||
| اجازه اجتهاد از = | | اجازه اجتهاد از = | ||
| درجه علمی = | | درجه علمی = دکترای ادبیات فارسی و دکترای فقه و اصول فقه | ||
| دانشگاه = | | دانشگاه = دانشگاه کابل | ||
| حوزه = | | حوزه = | ||
| علایق پژوهشی = | | علایق پژوهشی = تاریخ ادبیات، فقه اسلامی، عرفان و تصوف، زبان و ادبیات فارسی | ||
| سبک نوشتاری = | | سبک نوشتاری = | ||
| آثار = | | آثار = [[تفسیر میسر]]، [[تاریخ ادبیات هرات]]، [[راهکارهای پژوهش علمی]]، [[هفت اختران هریوا]] و... | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
| امضا = | | امضا = | ||
| کد مؤلف = AUTHORCODE106943AUTHORCODE | | کد مؤلف = AUTHORCODE106943AUTHORCODE | ||
}} | }} | ||
'''فضلالرحمن فقیهی هروی''' | '''فضلالرحمن فقیهی هروی''' پژوهشگر، نویسنده، شاعر و استاد دانشگاه اهل افغانستان است. وی دارای دکترای تخصصی در دو رشتهٔ ادبیات فارسی و نیز فقه و اصول فقه از دانشگاه کابل میباشد و بهعنوان استاد تمام در دانشگاه هرات به تدریس اشتغال دارد. حوزههای پژوهشی او تاریخ ادبیات (بهویژه ادبیات هرات)، فقه اسلامی، عرفان و تصوف، و زبان و ادبیات فارسی را در بر میگیرد. از او تاکنون دهها کتاب و مقالهٔ پژوهشی منتشر شده است. | ||
== | ==ولادت== | ||
او متولد روستای خوش باشان (باشان) شهرستان انجیل ولایت هرات- افغانستان است. | |||
روستای خوش باشان (باشان) شهرستان انجیل ولایت هرات- افغانستان | |||
== تحصیلات == | == تحصیلات == | ||
* دکترای ادبیات فارسی | |||
* دکترای فقه و اصول فقه | |||
== تخصص == | == تخصص == | ||
* تاریخ ادبیات | |||
* فقه اسلامی | |||
== آثار == | == آثار == | ||
=== کتابها === | |||
# هنر از دیدگاه فقه اسلامی. تربت جام: شیخ الاسلام احمد جام. ۱۳۷۷ | |||
# موج تبسّم (مجموعه شعر). هرات: مطبعه دولتی آزادی. ۱۳۸۲ | |||
# تصوّف از دیدگاه شریعت. (برندۀ جایزۀ همایش کتاب طرزی در وزارت خارجه). کابل: انتشارات الازهر. ۱۳۸۹ | |||
# مبانی توحید و مظاهر شرک. کابل: انتشارات الازهر. ۱۳۸۹ | |||
# ترجمۀ تفسیر المنیر (جزء ۱۳ و ۱۴). تربت جام: انتشارات شیخ الاسلام احمد جام. ۱۳۸۹ | |||
# نگارش و درست نویسی در زبان فارسی. چاپ اول، کابل: نشر الازهر. ۱۳۹۰، چاپ دوم، هرات: نشر قدس. ۱۳۹۸ | |||
# تجلّی دین در ادب و عرفان. کابل: انتشارات الازهر. ۱۳۹۰ | |||
# مقدمهیی بر ادبیات عرفانی. کابل: انتشارات الازهر. ۱۳۹۱ | |||
# فرهنگ صنف یازدهم معارف. کابل: وزارت معارف. ۱۳۹۱ | |||
# حکم استعانت از غیر مسلمانان در آیینۀ فقه اسلامی. کابل: انتشارات الازهر. ۱۳۹۱ | |||
# حکم پیمان استراتژیک در آیینۀ فقه اسلامی. کابل: انتشارات الازهر. ۱۳۹۱ | |||
# انتخابات در آیینۀ فقه اسلامی. هرات: انتشارات قدس. ۱۳۹۲ | |||
# راهکارهای پژوهش علمی (روش تحقیق). چاپ اول، ۱۳۹۲ تا چاپ هفتم، نشر قدس. ۱۳۹۸ | |||
# تاریخ زبان پارسی دری. چاپ سوم، هرات: انتشارات قدس. ۱۳۹۵ | |||
# اندیشههای عرفانی جامی. قاهره- مصر: سفارت افغانستان در مصر. ۱۳۹۵ | |||
# ادبیات عرفانی (کتاب درسی). هرات: انتشارات قدس. ۱۳۹۵ | |||
# ترجمۀ تفسیر المنیر (جزء ۱۷). تربت جام: انتشارات شیخ الاسلام احمد جام. ۱۳۹۵ | |||
# آیا مردهها میشنوند؟ (ترجمۀ الآیات البینات تألیف نعمان بن محمود آلوسی). هرات: انتشارات قدس. ۱۳۹۵ | |||
# ترجمۀ تفسیر المیسر (با اشتراک دو نفر مترجم دیگر). تربت جام: انتشارات شیخ الاسلام احمد جام. ۱۳۹۶ | |||
# رونمایی از خزف (گفتوگوهایم با نیمچه سکولارها). هرات: انتشارات قدس. ۱۳۹۷ | |||
# تنویر المصابیح فی تبیین رکعات التراویح. هرات: انتشارات رادیو قرآن کریم. ۱۴۰۰ | |||
# دیوان اشعار پیر هرات شیخ الاسلام انصاری (با مقدمۀ شرح حال و افکار پیر هرات). ایران: انتشارات شیخ الاسلام احمد جام. ۱۴۰۱ | |||
# تاریخ ادبیات هرات (از ظهور اسلام تا قرن ۱۲ هجری). ایران: نشر احسان. ۱۴۰۱ | |||
# تاریخ ادبیات هرات (از قرن ۱۲ تا دورۀ حاضر). ایران: نشر احسان. ۱۴۰۱ | |||
# نفحات رمضان (فضائل رمضان و تبیین رکعات تراویح در فقه اسلامی). ایران: نشر احسان. ۱۴۰۱ | |||
# هفت اختران هریوا (هویت و کارکردهای علمی هفت شخصیت برتر هرات). تهران: نشر احسان. ۱۴۰۱ | |||
# دفع ارتیاب از خورشید و مهتاب (رد شبههآفرینی معاندان در ازدواج خاتم النبیین با ام المؤمنین عائشۀ صدیقه). هرات: چاپ رادیو قرآن کریم. ۱۴۰۱ | |||
# ملفوظات عرفانی شیخ الاسلام (خواجه عبد الله انصاری). ایران- تهران: نشر احسان. ۱۴۰۱ | |||
# احسن المقال در رد «جدال» (نقد رسالۀ جدال رأی و اتهامات آن بر امام بخاری رحمه الله). هرات: انتشارات مؤمنی. ۱۴۰۲ | |||
# شکوه هریوا در هند (شاعران و خامهپردازان هرات در شبه قاره و سهمشان در شکوفایی ادبیات دورهی بابریان). هرات: دفتر تیکا. ۱۴۰۳ | |||
# البصائر اللطیفة في تحقیق عقیدة الإمام أبي حنیفة (زیر چاپ در نشر احسان در ایران). | |||
# هریرود خاطرهها (مجموعۀ شعر) (آمادۀ چاپ) | |||
# خیابان هرات (تبیین جایگاه خیابان در تمدن هریوا) (آمادۀ چاپ) | |||
# در سایۀ خورشید (در تبیین اندیشههای پیر هرات شیخ الاسلام انصاری) (آمادۀ چاپ) | |||
# هرات بالأمس والیوم (به زبان عربی) (آمادۀ چاپ) | |||
# ابوهریره- رضی الله عنه- روایتگر راستین (نقد برخی اتهامات ناروا بر سیدنا ابوهریره رضی الله عنه) (آمادۀ چاپ) | |||
# ترجمۀ فارسی قرآن کریم به شکل دقیق و روان (آمادۀ چاپ) | |||
===مقالات پژوهشی دانشگاهی=== | |||
# شعر ما و شریعت ما. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۱، تابستان ۱۳۸۱. | |||
# تأثیرپذیری شعر آصفی از مفاهیم اسلامی. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۳، زمستان ۱۳۸۱. | |||
# تأثیر قرآن کریم بر شعر جامی. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۹، بهار ۱۳۸۴. | |||
# تجلّی اندیشههای دینی در شعر حافظ. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۱۰ و ۱۱، تابستان و پاییز ۱۳۸۴. | |||
# نگاهی به توحید وجودی و شهودی. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۱۲، زمستان ۱۳۸۴. | |||
# جایگاه سماع در تصوف. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۱۵، پاییز ۱۳۸۵. | |||
# جایگاه فقر در عرفان اسلامی. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۱۳، بهار ۱۳۸۵. | |||
# ارزش عقیده در عرفان اسلامی. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۱۴، تابستان ۱۳۸۵. | |||
# رابطۀ عشق با تصوف و عرفان. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۱۶، زمستان ۱۳۸۵. | |||
# قضا و قدر از دیدگاه صوفیه و فقها. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۱۷، بهار ۱۳۸۶. | |||
# ادیان از دیدگاه مولانا. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۱۸ و ۱۹، تابستان و پاییز ۱۳۸۶. | |||
# حضور نصین در فیه مافیه. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۲۰، زمستان ۱۳۸۶. | |||
# عرفان پیر هرات در آیینۀ شریعت. مجموعه مقالات همایش خواجه عبدالله انصاری، هرات: انجمن ادبی، زمستان ۱۳۸۷. | |||
# تجلّی مفاهیم دینی در شعر سیدا. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۲۱، تابستان ۱۳۸۷. | |||
# حماسه دینی در شعر خلیلی. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۲۱، تابستان ۱۳۸۷. | |||
# مزار پیر هرات و آثار پیرامونش. مجلۀ شوری، فصلنامۀ ولسی جرگۀ شورای ملی افغانستان، شمارۀ بهاری، سال ۱۳۸۹. | |||
# کنش و توانش در زبان. مجلۀ خراسان، نشریۀ انستیتوت زبانهای آکادمی علوم افغانستان، شماره ۹۳، مهر و آبان ۱۳۸۹. | |||
# انواع مقاله و ویژگیهای مقالههای تحقیقی. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۳۲، زمستان ۱۳۸۹. | |||
# روشها و گونههای معرفت از دیدگاه جامی. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۳۴، تابستان ۱۳۹۰. | |||
# موسیقی صوفیانه از دیدگاه صوفیه و فقها. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۳۵، پاییز ۱۳۹۰. | |||
# سیمای ملامتیه در کشف المحجوب. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۳۶، زمستان ۱۳۹۰. | |||
# نقد متصوفان در اندیشه جامی. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۳۷، بهار ۱۳۹۱. | |||
# شیخ الاسلام انصاری، صوفی سلفی. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۳۸، تابستان ۱۳۹۱. | |||
# شریعتمحوری و نقد تخلف از شریعت در مکتوبات. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۳، بهار ۱۳۹۲. | |||
# توحید وجودی از دیدگاه امام ربانی. فصلنامۀ علمی پژوهشی مؤسسۀ تحصیلات عالی جامی، شماره ۱، پاییز ۱۳۹۲. | |||
# نقد اباحیه از دیدگاه فقها و صوفیه. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۴، تابستان ۱۳۹۲. | |||
# معرفت و تأویل صفات حق در حدیقۀ سنایی. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۵، پاییز ۱۳۹۲. | |||
# انتخابات ریاست دولت از دیدگاه فقه اسلامی. فصلنامۀ علمی پژوهشی جامی، نشریۀ دانشگاه جامی، شماره ۲، زمستان ۱۳۹۲. | |||
# نقد روایات دینی فضایل هرات در تاریخنامۀ سیفی. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۶، زمستان ۱۳۹۲. | |||
# نقد مقدمۀ کاظم امام بر روضات الجنات زمچی اسفزاری. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، دانشگاه غالب، شماره ۷، بهار ۱۳۹۳. | |||
# جایگاه علمی، عقیده و مذهب پیر هرات شیخ الاسلام انصاری. فصلنامه غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۸، تابستان ۱۳۹۳. | |||
# جایگاه پیر هرات در حوزۀ شعر. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۱۰، زمستان ۱۳۹۳. | |||
# سهم طاهریان در شعر و ادب عربی. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۱۱، بهار ۱۳۹۴. | |||
# ویژگیهای عرفان شیخ الاسلام انصاری. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۱۲، تابستان ۱۳۹۴. | |||
# زبان فارسی دری و دربارهای خراسان اسلامی. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۱۳، پاییز ۱۳۹۴. | |||
# دانشاندوزی و علمپروری طاهریان هرات. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۱۴، زمستان ۱۳۹۴. | |||
# جایگاه محمود وراق هروی در شعر و ادب عربی. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۳، پاییز ۱۳۹۴. | |||
# جایگاه علمی و دانشگستری ابو عبید قاسم بن سلام هروی. فصلنامه علمی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۱۵، بهار ۱۳۹۵. | |||
# ویژگیها و نمادهای عرفان جامی. فصلنامۀ غالب، دانشگاه غالب، هرات، شماره ۲ (شماره مسلسل ۱۶)، تابستان ۱۳۹۵. | |||
# ویژگیها و بایستگیهای زعیم سیاسی در آیینۀ فقه اسلامی. فصلنامۀ تبیان، آکادمی علوم افغانستان، شماره ۵۱، پاییز ۱۳۹۵. | |||
# رهبری زنان در آیینۀ فقه اسلامی. مجلۀ اندیشه، فصلنامۀ علمی تحقیقی دانشگاه هرات، شماره ۷۱، زمستان ۱۳۹۵. | |||
# توحید وجودی بیدل در آیینۀ نقد استاد صلاح الدین سلجوقی. فصلنامه غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۱۸، زمستان ۱۳۹۵. | |||
# قاطعی هروی و مجمع الشعرای جهانگیر شاهی. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۱۹، بهار ۱۳۹۶. | |||
# سیمای شب در اندیشۀ پیر هرات شیخ الاسلام انصاری. فصلنامه غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره مسلسل ۲۰، تابستان ۱۳۹۶. | |||
# بنیادهای عقیدتی شیخ الاسلام انصاری. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره مسلسل ۲۱، پاییز ۱۳۹۶. | |||
# سهم شاعران و نویسندگان هرات در شکوفایی دانش و ادب دورۀ بابریان. مجلۀ دانش، نشریۀ گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکدۀ علوم انسانی، زبانها و ادبیات دانشگاه کشمیر، شماره ۳۶، ژانویۀ ۲۰۱۸. | |||
# حضور محبت در اندیشه و سخنان پیر هرات شیخ الاسلام انصاری. فصلنامۀ غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۲۲، بهار ۱۳۹۷. | |||
# پیر هرات در آیینۀ افکار و آثار شیخ الاسلام ابن تیمیه. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۲۵، زمستان ۱۳۹۷. | |||
# حضور نصین در شعر رودکی سمرقندی. مجموعه مقالات سمینار بینالمللی رودکی سمرقندی، «هیچ گنجی نیست از فرهنگ به»، کابل: وزارت امور خارجه، سال ۱۳۹۸. | |||
# نقد عقل و عشق در کنز السالکین (منسوب به پیرهرات انصاری). فصلنامۀ علمی-تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۲۷، پاییز ۱۳۹۸. | |||
# پیدایی زبان و اسباب تکثر زبانها در روشنایی درایت و روایت. سومین همایش بینالمللی زبان فارسی، سال ۱۳۹۸. | |||
# ریشههای عرفان اسلامی در قرآن و سنت. فصلنامۀ علمی-تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۲۹، تابستان ۱۳۹۹. | |||
# دیدگاههای توحیدی-عرفانی شیخ الاسلام انصاری. فصلنامۀ غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، دوره ۱۰، شماره ۳۴-۳۵، پاییز و زمستان ۱۴۰۰. | |||
# نقش امیر علیشیر نوایی در تمدنآفرینی دورۀ تیموریان هرات. فصلنامۀ غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، دوره ۱۱، شماره ۲ (شماره مسلسل ۳۷)، تابستان ۱۴۰۱. | |||
# منهج تزکیه و احسان در انس التائبین شیخ احمد جام. مجموعۀ مقالات همایش بینالمللی هزارۀ شیخ جام، سال ۱۴۰۱. | |||
# تمدن عهد تیموریان و سهم گوهرشاد بیگم در شکوفایی آن دوره. مجموعه مقالات خاتون هری، سال ۱۴۰۱. | |||
# تاریخچۀ تفسیرنگاری در هرات و نقد منهج تفسیر انوارالقرآن. فصلنامۀ علمی-پژوهشی غالب، سال یازدهم، شماره پیاپی ۳۹، شماره چهارم، زمستان ۱۴۰۱. | |||
# نگارگری هرات در دورۀ تیموریان و امتداد آن از بهزاد تا مشعل. فصلنامۀ غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، دوره ۱۲، شماره ۲، تابستان ۱۴۰۲. | |||
# بیبی امالفضل هروی و جایگاه علمی وی در روایت حدیث. فصلنامۀ غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، دوره ۱۲، شماره ۴، زمستان ۱۴۰۲. | |||
# حضور دین در اندیشه و شعر فردوسی بزرگترین شاعر خراسان در عهد غزنویان (با تمرکز بر مقدمۀ شاهنامه). مجموعه مقالات سمپوزیم بینالمللی فیلولوژی کشورهای فارسی زبان، ترکیه، سال ۱۴۰۲/ ۲۰۲۳. | |||
# تصویر زلازل و حوادث ناگوار در آیینۀ قرآن و سنت (حادثۀ جیوفیزیکی؟ یا عتاب الهی؟ یا هر دو؟). مجموعه مقالات سمپوزیم علمی-تحقیقی زلزله (شناخت، مدیریت، پیامدها و راهکارها)، هرات: دانشگاه خصوصی غالب، سال ۱۴۰۲. | |||
# خیابان هرات و آیینهداریاش از تاریخ و تمدن هریوا. مجموعه مقالات همایش جاذبههای گردشگری در افغانستان، بدخشان: دانشگاه بدخشان افغانستان، سال ۱۴۰۳. | |||
# حضوریابی مفاهیم سیاست و مبانی حکومت در قرآن و سنت. مجلۀ بینالمللی مطالعات حقوقی، سیاسی و روابط بینالملل غالب، دوره ۱۴، شماره ۳ (شماره مسلسل ۵۰)، پاییز ۱۴۰۴. | |||
==پانویس== | |||
<references/> | |||
== پیوند به بیرون == | |||
[https://ghalibqjournal.com/index.php/ghalibqjournal/article/view/9 نمونهای از مقالات در ژورنال دانشگاه غالب] | |||
[https://civilica.com/doc/1519851 نمونهای از مقالات در سیویلیکا] | |||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | {{وابستهها}} | ||
[[تفسیر میسر]] | |||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||
[[رده: | [[رده:مقالات بازبینی شده2 مهر 1404]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۶ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۰:۵۳
| فضلالرحمن فقیهی هروی | |
|---|---|
| نام کامل | فضلالرحمن فقیهی هروی |
| محل تولد | روستای خوش باشان (باشان)، شهرستان انجیل، ولایت هرات، افغانستان، افغانستان |
| دین | اسلام |
| پیشه | استاد دانشگاه، پژوهشگر، نویسنده و شاعر |
| اطلاعات علمی | |
| درجه علمی | دکترای ادبیات فارسی و دکترای فقه و اصول فقه |
| دانشگاه | دانشگاه کابل |
| علایق پژوهشی | تاریخ ادبیات، فقه اسلامی، عرفان و تصوف، زبان و ادبیات فارسی |
| برخی آثار | تفسیر میسر، تاریخ ادبیات هرات، راهکارهای پژوهش علمی، هفت اختران هریوا و... |
فضلالرحمن فقیهی هروی پژوهشگر، نویسنده، شاعر و استاد دانشگاه اهل افغانستان است. وی دارای دکترای تخصصی در دو رشتهٔ ادبیات فارسی و نیز فقه و اصول فقه از دانشگاه کابل میباشد و بهعنوان استاد تمام در دانشگاه هرات به تدریس اشتغال دارد. حوزههای پژوهشی او تاریخ ادبیات (بهویژه ادبیات هرات)، فقه اسلامی، عرفان و تصوف، و زبان و ادبیات فارسی را در بر میگیرد. از او تاکنون دهها کتاب و مقالهٔ پژوهشی منتشر شده است.
ولادت
او متولد روستای خوش باشان (باشان) شهرستان انجیل ولایت هرات- افغانستان است.
تحصیلات
- دکترای ادبیات فارسی
- دکترای فقه و اصول فقه
تخصص
- تاریخ ادبیات
- فقه اسلامی
آثار
کتابها
- هنر از دیدگاه فقه اسلامی. تربت جام: شیخ الاسلام احمد جام. ۱۳۷۷
- موج تبسّم (مجموعه شعر). هرات: مطبعه دولتی آزادی. ۱۳۸۲
- تصوّف از دیدگاه شریعت. (برندۀ جایزۀ همایش کتاب طرزی در وزارت خارجه). کابل: انتشارات الازهر. ۱۳۸۹
- مبانی توحید و مظاهر شرک. کابل: انتشارات الازهر. ۱۳۸۹
- ترجمۀ تفسیر المنیر (جزء ۱۳ و ۱۴). تربت جام: انتشارات شیخ الاسلام احمد جام. ۱۳۸۹
- نگارش و درست نویسی در زبان فارسی. چاپ اول، کابل: نشر الازهر. ۱۳۹۰، چاپ دوم، هرات: نشر قدس. ۱۳۹۸
- تجلّی دین در ادب و عرفان. کابل: انتشارات الازهر. ۱۳۹۰
- مقدمهیی بر ادبیات عرفانی. کابل: انتشارات الازهر. ۱۳۹۱
- فرهنگ صنف یازدهم معارف. کابل: وزارت معارف. ۱۳۹۱
- حکم استعانت از غیر مسلمانان در آیینۀ فقه اسلامی. کابل: انتشارات الازهر. ۱۳۹۱
- حکم پیمان استراتژیک در آیینۀ فقه اسلامی. کابل: انتشارات الازهر. ۱۳۹۱
- انتخابات در آیینۀ فقه اسلامی. هرات: انتشارات قدس. ۱۳۹۲
- راهکارهای پژوهش علمی (روش تحقیق). چاپ اول، ۱۳۹۲ تا چاپ هفتم، نشر قدس. ۱۳۹۸
- تاریخ زبان پارسی دری. چاپ سوم، هرات: انتشارات قدس. ۱۳۹۵
- اندیشههای عرفانی جامی. قاهره- مصر: سفارت افغانستان در مصر. ۱۳۹۵
- ادبیات عرفانی (کتاب درسی). هرات: انتشارات قدس. ۱۳۹۵
- ترجمۀ تفسیر المنیر (جزء ۱۷). تربت جام: انتشارات شیخ الاسلام احمد جام. ۱۳۹۵
- آیا مردهها میشنوند؟ (ترجمۀ الآیات البینات تألیف نعمان بن محمود آلوسی). هرات: انتشارات قدس. ۱۳۹۵
- ترجمۀ تفسیر المیسر (با اشتراک دو نفر مترجم دیگر). تربت جام: انتشارات شیخ الاسلام احمد جام. ۱۳۹۶
- رونمایی از خزف (گفتوگوهایم با نیمچه سکولارها). هرات: انتشارات قدس. ۱۳۹۷
- تنویر المصابیح فی تبیین رکعات التراویح. هرات: انتشارات رادیو قرآن کریم. ۱۴۰۰
- دیوان اشعار پیر هرات شیخ الاسلام انصاری (با مقدمۀ شرح حال و افکار پیر هرات). ایران: انتشارات شیخ الاسلام احمد جام. ۱۴۰۱
- تاریخ ادبیات هرات (از ظهور اسلام تا قرن ۱۲ هجری). ایران: نشر احسان. ۱۴۰۱
- تاریخ ادبیات هرات (از قرن ۱۲ تا دورۀ حاضر). ایران: نشر احسان. ۱۴۰۱
- نفحات رمضان (فضائل رمضان و تبیین رکعات تراویح در فقه اسلامی). ایران: نشر احسان. ۱۴۰۱
- هفت اختران هریوا (هویت و کارکردهای علمی هفت شخصیت برتر هرات). تهران: نشر احسان. ۱۴۰۱
- دفع ارتیاب از خورشید و مهتاب (رد شبههآفرینی معاندان در ازدواج خاتم النبیین با ام المؤمنین عائشۀ صدیقه). هرات: چاپ رادیو قرآن کریم. ۱۴۰۱
- ملفوظات عرفانی شیخ الاسلام (خواجه عبد الله انصاری). ایران- تهران: نشر احسان. ۱۴۰۱
- احسن المقال در رد «جدال» (نقد رسالۀ جدال رأی و اتهامات آن بر امام بخاری رحمه الله). هرات: انتشارات مؤمنی. ۱۴۰۲
- شکوه هریوا در هند (شاعران و خامهپردازان هرات در شبه قاره و سهمشان در شکوفایی ادبیات دورهی بابریان). هرات: دفتر تیکا. ۱۴۰۳
- البصائر اللطیفة في تحقیق عقیدة الإمام أبي حنیفة (زیر چاپ در نشر احسان در ایران).
- هریرود خاطرهها (مجموعۀ شعر) (آمادۀ چاپ)
- خیابان هرات (تبیین جایگاه خیابان در تمدن هریوا) (آمادۀ چاپ)
- در سایۀ خورشید (در تبیین اندیشههای پیر هرات شیخ الاسلام انصاری) (آمادۀ چاپ)
- هرات بالأمس والیوم (به زبان عربی) (آمادۀ چاپ)
- ابوهریره- رضی الله عنه- روایتگر راستین (نقد برخی اتهامات ناروا بر سیدنا ابوهریره رضی الله عنه) (آمادۀ چاپ)
- ترجمۀ فارسی قرآن کریم به شکل دقیق و روان (آمادۀ چاپ)
مقالات پژوهشی دانشگاهی
- شعر ما و شریعت ما. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۱، تابستان ۱۳۸۱.
- تأثیرپذیری شعر آصفی از مفاهیم اسلامی. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۳، زمستان ۱۳۸۱.
- تأثیر قرآن کریم بر شعر جامی. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۹، بهار ۱۳۸۴.
- تجلّی اندیشههای دینی در شعر حافظ. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۱۰ و ۱۱، تابستان و پاییز ۱۳۸۴.
- نگاهی به توحید وجودی و شهودی. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۱۲، زمستان ۱۳۸۴.
- جایگاه سماع در تصوف. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۱۵، پاییز ۱۳۸۵.
- جایگاه فقر در عرفان اسلامی. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۱۳، بهار ۱۳۸۵.
- ارزش عقیده در عرفان اسلامی. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۱۴، تابستان ۱۳۸۵.
- رابطۀ عشق با تصوف و عرفان. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۱۶، زمستان ۱۳۸۵.
- قضا و قدر از دیدگاه صوفیه و فقها. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۱۷، بهار ۱۳۸۶.
- ادیان از دیدگاه مولانا. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۱۸ و ۱۹، تابستان و پاییز ۱۳۸۶.
- حضور نصین در فیه مافیه. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۲۰، زمستان ۱۳۸۶.
- عرفان پیر هرات در آیینۀ شریعت. مجموعه مقالات همایش خواجه عبدالله انصاری، هرات: انجمن ادبی، زمستان ۱۳۸۷.
- تجلّی مفاهیم دینی در شعر سیدا. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۲۱، تابستان ۱۳۸۷.
- حماسه دینی در شعر خلیلی. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۲۱، تابستان ۱۳۸۷.
- مزار پیر هرات و آثار پیرامونش. مجلۀ شوری، فصلنامۀ ولسی جرگۀ شورای ملی افغانستان، شمارۀ بهاری، سال ۱۳۸۹.
- کنش و توانش در زبان. مجلۀ خراسان، نشریۀ انستیتوت زبانهای آکادمی علوم افغانستان، شماره ۹۳، مهر و آبان ۱۳۸۹.
- انواع مقاله و ویژگیهای مقالههای تحقیقی. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۳۲، زمستان ۱۳۸۹.
- روشها و گونههای معرفت از دیدگاه جامی. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۳۴، تابستان ۱۳۹۰.
- موسیقی صوفیانه از دیدگاه صوفیه و فقها. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۳۵، پاییز ۱۳۹۰.
- سیمای ملامتیه در کشف المحجوب. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۳۶، زمستان ۱۳۹۰.
- نقد متصوفان در اندیشه جامی. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۳۷، بهار ۱۳۹۱.
- شیخ الاسلام انصاری، صوفی سلفی. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۳۸، تابستان ۱۳۹۱.
- شریعتمحوری و نقد تخلف از شریعت در مکتوبات. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۳، بهار ۱۳۹۲.
- توحید وجودی از دیدگاه امام ربانی. فصلنامۀ علمی پژوهشی مؤسسۀ تحصیلات عالی جامی، شماره ۱، پاییز ۱۳۹۲.
- نقد اباحیه از دیدگاه فقها و صوفیه. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۴، تابستان ۱۳۹۲.
- معرفت و تأویل صفات حق در حدیقۀ سنایی. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۵، پاییز ۱۳۹۲.
- انتخابات ریاست دولت از دیدگاه فقه اسلامی. فصلنامۀ علمی پژوهشی جامی، نشریۀ دانشگاه جامی، شماره ۲، زمستان ۱۳۹۲.
- نقد روایات دینی فضایل هرات در تاریخنامۀ سیفی. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۶، زمستان ۱۳۹۲.
- نقد مقدمۀ کاظم امام بر روضات الجنات زمچی اسفزاری. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، دانشگاه غالب، شماره ۷، بهار ۱۳۹۳.
- جایگاه علمی، عقیده و مذهب پیر هرات شیخ الاسلام انصاری. فصلنامه غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۸، تابستان ۱۳۹۳.
- جایگاه پیر هرات در حوزۀ شعر. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۱۰، زمستان ۱۳۹۳.
- سهم طاهریان در شعر و ادب عربی. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۱۱، بهار ۱۳۹۴.
- ویژگیهای عرفان شیخ الاسلام انصاری. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۱۲، تابستان ۱۳۹۴.
- زبان فارسی دری و دربارهای خراسان اسلامی. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۱۳، پاییز ۱۳۹۴.
- دانشاندوزی و علمپروری طاهریان هرات. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۱۴، زمستان ۱۳۹۴.
- جایگاه محمود وراق هروی در شعر و ادب عربی. فصلنامه اندیشه، نشریه دانشگاه هرات، شماره ۳، پاییز ۱۳۹۴.
- جایگاه علمی و دانشگستری ابو عبید قاسم بن سلام هروی. فصلنامه علمی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۱۵، بهار ۱۳۹۵.
- ویژگیها و نمادهای عرفان جامی. فصلنامۀ غالب، دانشگاه غالب، هرات، شماره ۲ (شماره مسلسل ۱۶)، تابستان ۱۳۹۵.
- ویژگیها و بایستگیهای زعیم سیاسی در آیینۀ فقه اسلامی. فصلنامۀ تبیان، آکادمی علوم افغانستان، شماره ۵۱، پاییز ۱۳۹۵.
- رهبری زنان در آیینۀ فقه اسلامی. مجلۀ اندیشه، فصلنامۀ علمی تحقیقی دانشگاه هرات، شماره ۷۱، زمستان ۱۳۹۵.
- توحید وجودی بیدل در آیینۀ نقد استاد صلاح الدین سلجوقی. فصلنامه غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۱۸، زمستان ۱۳۹۵.
- قاطعی هروی و مجمع الشعرای جهانگیر شاهی. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۱۹، بهار ۱۳۹۶.
- سیمای شب در اندیشۀ پیر هرات شیخ الاسلام انصاری. فصلنامه غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره مسلسل ۲۰، تابستان ۱۳۹۶.
- بنیادهای عقیدتی شیخ الاسلام انصاری. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره مسلسل ۲۱، پاییز ۱۳۹۶.
- سهم شاعران و نویسندگان هرات در شکوفایی دانش و ادب دورۀ بابریان. مجلۀ دانش، نشریۀ گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکدۀ علوم انسانی، زبانها و ادبیات دانشگاه کشمیر، شماره ۳۶، ژانویۀ ۲۰۱۸.
- حضور محبت در اندیشه و سخنان پیر هرات شیخ الاسلام انصاری. فصلنامۀ غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۲۲، بهار ۱۳۹۷.
- پیر هرات در آیینۀ افکار و آثار شیخ الاسلام ابن تیمیه. فصلنامه علمی تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۲۵، زمستان ۱۳۹۷.
- حضور نصین در شعر رودکی سمرقندی. مجموعه مقالات سمینار بینالمللی رودکی سمرقندی، «هیچ گنجی نیست از فرهنگ به»، کابل: وزارت امور خارجه، سال ۱۳۹۸.
- نقد عقل و عشق در کنز السالکین (منسوب به پیرهرات انصاری). فصلنامۀ علمی-تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۲۷، پاییز ۱۳۹۸.
- پیدایی زبان و اسباب تکثر زبانها در روشنایی درایت و روایت. سومین همایش بینالمللی زبان فارسی، سال ۱۳۹۸.
- ریشههای عرفان اسلامی در قرآن و سنت. فصلنامۀ علمی-تحقیقی غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، شماره ۲۹، تابستان ۱۳۹۹.
- دیدگاههای توحیدی-عرفانی شیخ الاسلام انصاری. فصلنامۀ غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، دوره ۱۰، شماره ۳۴-۳۵، پاییز و زمستان ۱۴۰۰.
- نقش امیر علیشیر نوایی در تمدنآفرینی دورۀ تیموریان هرات. فصلنامۀ غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، دوره ۱۱، شماره ۲ (شماره مسلسل ۳۷)، تابستان ۱۴۰۱.
- منهج تزکیه و احسان در انس التائبین شیخ احمد جام. مجموعۀ مقالات همایش بینالمللی هزارۀ شیخ جام، سال ۱۴۰۱.
- تمدن عهد تیموریان و سهم گوهرشاد بیگم در شکوفایی آن دوره. مجموعه مقالات خاتون هری، سال ۱۴۰۱.
- تاریخچۀ تفسیرنگاری در هرات و نقد منهج تفسیر انوارالقرآن. فصلنامۀ علمی-پژوهشی غالب، سال یازدهم، شماره پیاپی ۳۹، شماره چهارم، زمستان ۱۴۰۱.
- نگارگری هرات در دورۀ تیموریان و امتداد آن از بهزاد تا مشعل. فصلنامۀ غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، دوره ۱۲، شماره ۲، تابستان ۱۴۰۲.
- بیبی امالفضل هروی و جایگاه علمی وی در روایت حدیث. فصلنامۀ غالب، نشریۀ دانشگاه غالب، دوره ۱۲، شماره ۴، زمستان ۱۴۰۲.
- حضور دین در اندیشه و شعر فردوسی بزرگترین شاعر خراسان در عهد غزنویان (با تمرکز بر مقدمۀ شاهنامه). مجموعه مقالات سمپوزیم بینالمللی فیلولوژی کشورهای فارسی زبان، ترکیه، سال ۱۴۰۲/ ۲۰۲۳.
- تصویر زلازل و حوادث ناگوار در آیینۀ قرآن و سنت (حادثۀ جیوفیزیکی؟ یا عتاب الهی؟ یا هر دو؟). مجموعه مقالات سمپوزیم علمی-تحقیقی زلزله (شناخت، مدیریت، پیامدها و راهکارها)، هرات: دانشگاه خصوصی غالب، سال ۱۴۰۲.
- خیابان هرات و آیینهداریاش از تاریخ و تمدن هریوا. مجموعه مقالات همایش جاذبههای گردشگری در افغانستان، بدخشان: دانشگاه بدخشان افغانستان، سال ۱۴۰۳.
- حضوریابی مفاهیم سیاست و مبانی حکومت در قرآن و سنت. مجلۀ بینالمللی مطالعات حقوقی، سیاسی و روابط بینالملل غالب، دوره ۱۴، شماره ۳ (شماره مسلسل ۵۰)، پاییز ۱۴۰۴.
پانویس
پیوند به بیرون
نمونهای از مقالات در ژورنال دانشگاه غالب
نمونهای از مقالات در سیویلیکا