بازار و دولت در ایران؛ سیاست در بازار تهران

بازار و دولت در ایران؛ سیاست در بازار تهران
پدیدآوران	کشاورزیان، آونگ (نویسنده) محمودی، محسن (مترجم)
ناشر	دنیای اقتصاد
مکان نشر	تهران
سال نشر	۱۳۹۸
کد کنگره	‏

بازار و دولت در ایران؛ سیاست در بازار تهران تألیف آرنگ کشاورزیان؛ مترجم محسن محمودی؛ این کتاب سیاست در بازار تهران به طور اخص درباره بازار تهران است و به طور اعم، روایتی نو از اقتصاد سیاسی ایران در یک قرن اخیر. در این کتاب نشان داده می‌شود که تاریخ تحولات ایران در عصر پهلوی و عصر جمهوری اسلامی تا حدود زیادی داستان کشاکش نهاد سیاست و اقتصاد مدرن از سویی و نهاد بازار از سویی دیگر بوده است.

ساختار

کتاب از یک مقدمه توسط مترجم، سپس و قدردانی، و شش فصل تشکیل شده است. در پایان هم پس از نتیجه‌گیری نمایه و گزیده کتابشناسی آمده است.

گزارش محتوا

بازار تهران همواره محور اقتصاد ایران و در واقع تجربه شهری ایرانی بوده است. این کتاب ژرف‌بینانه و درون‌کاوانه به مقایسه اقتصاد و سیاست بازار در سپهر دو حکومت پهلوی و جمهوری اسلامی می‌پردازد. نتایج سیاست‌های خاص این دو نظام سیاسی در نهایت با مقاصدشان کاملا متفاوت از کار درآمد. علی رغم رویکرد خصمانه شاه، بازار در لوای حکومت او رونق یافت و خودمختاری نهادی خود را تا اندازه‌ای حفظ کرد که در انقلاب اسلامی نقشی پررنگ ایفا کرد. بر عکس، انقلاب اسلامی سیاست‌هایی را پیاده ساخت که سهوا شیوه‌های عمل بازار را دگرگون کرد و در نتیجه قابلیت آن برای بسیج سیاسی را تحلیل برد.

این کتاب با قرار دادن بازار تهران در کانون توجه خود، خواننده را به مطالعه دقیق و درگیرانه اندیشمندان اجتماعی علاقه‌مند به خاورمیانه و تأثیرات مدرنیته بر بازار ترغیب می‌کند.

کتاب مذکور کمک شایانی به مطالعه بازارها می‌کند و برای درک ایران معاصر رویکردی الگویی ترسیم می‌کند. بازار و دولت در ایران به مناظرات، ایدئولوژی‌ها و میراث سیاسی و اجتماعی که از دهه 1960 اقتصاد ایران را جان بخشیده و شکل داده، نگاهی عمیق می‌افکند.

کتاب حاضر از دو زوایه واجد اهمیت به سزایی است: نخست دیدگاهی متنوع درباره چگونگی کارکرد بازار تهران ارائه می‌دهد و دوم بازشناسی چگونگی مطالعه این فضاهای اجتماعی را عرضه می‌کند.

کتاب بازار و دولت در ایران: سیاست در بازار تهران به طور اخص درباره بازار تهران است و به طور اعم، روایتی نو از اقتصاد سیاسی ایران در یک قرن اخیر. در این کتاب نشان داده می‌شود که تاریخ تحولات ایران در عصر پهلوی و عصر جمهوری اسلامی تا حدود زیادی داستان کشاکش نهاد سیاست و اقتصاد مدرن از سویی و نهاد بازار از سویی دیگر بوده است. به گفته مؤلف این کتاب علاوه بر روایت اقتصاد سیاسی ایران، داستان تجربه‌ها و ترس‌ها و تردیدها و شکوه‌ها و خاطرات و آمال و آرزوهای بازاریان هم هست. کتاب، در عین حال که سبک روایی و همه فهم دارد، منبع مهمی برای دانشجویان علوم سیاسی و اقتصاد به شمار می‌رود.

کتاب بازار و دولت در ایران نظری به زندگی روزمره شهروندان ایرانی و ذهنیت‌های آنها از خلال تعاملاتشان با یکدیگر، دولت و طبقه روحانی عرضه می‌کند.

فصل‌های 1 و 2 به تعریف و صورت‌بندی مفهوم بازار در چارچوب ایدئولوژیک و نظری اقتصادهای خاورمیانه‌ای و بازارها در کلیت آن می‌پردازد. فصل 3 و 4 ترسمی ظریف و تاریخی ارائه می‌کنند که بازارها چگونه شبکه‌هایی با برنامه‌های تحول آفرین هستند. فصل 5 قومیت‌شناختی غنی از سه کالای فرش، چای و بلور در اختیار می‌نهد.

نهایتا فصل 6 از معمای روابط بازار ـ دولت و بازار ـ مسجد پرده برمی‌دارد که به عنوان متحدانی پذیرفته شده‌اند که بدون اینکه هرگز به چنین شیوه توصیفی بسط و تحلیل شده باشند، سیاست ایران را تغییر داده‌اند.

منابع مقاله

کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران