الضياء اللامع شرح جمع الجوامع في أصول الفقه: تفاوت میان نسخه‌ها

الضياء اللامع شرح جمع الجوامع في أصول الفقه (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۳۱ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۵۲

۱ بایت اضافه‌شده ، ‏۳۱ مهٔ ۲۰۲۳

جز

جایگزینی متن - '،ب' به '، ب'

Hbaghizadeh

دیوان‌سالاران، مدیران

۱۰۱٬۶۸۳

ویرایش

@@ خط ۳۲: / خط ۳۲: @@
 «الضیاء اللامع» در دو بخش سامان‌یافته است؛ نخستین قسمت را مقدمه تحقیق و دومین قسمت را متن کتاب به همراه تحقیق آن شکل داده است. محقق در نخستین قسمت، بحث‌هایی را در باره متن اصلی «جمع الجوامع» و نویسنده آن، «سُبکی» و حلولو و شرحش ارائه داده است. او در باره این کتاب، به وصف نسخه، نام و  نسبت آن به شیخ حلولو، چرایی تألیف و تاریخ آن، مصدر‌ها و روش تألیف، فرق آن با شرح کبیر او «البدر الطالع»، فرق آن با شرح‌های دیگر بر «جمع الجوامع»، خوبی و ارزش علمی آن و در آخر، به مآخذ کتاب پرداخته است.
-هرچند حلولو انگیزه‌اش را برای نوشتن این شرح، درخواست دوستان و شاگردانش می‌داند؛ اما محقق بر این باور است که حلولو چون دیده است که آنان به شرح کبیر او، به نام «البدر الطالع فی حل ألفاظ جمع الجوامع» اعتنا نمی‌کنند؛ چرا که در آن، درازگویی کرده است و او با نقل بسیار آرای عالمان، کتاب را از هدف اصلی‌اش -که شرحی بر جمع الجوامع باشد- بیرون برده است، برای همین با این شرح، خواسته است خوانندگان را در چهارچوب مباحث متن اصلی (جمع الجوامع) قرار دهد. همین کار،به «الضیاء اللامع» نسبت به «الشرح الکبیر» او بهره‌مندی فزونتری بخشیده است.<ref>ر.ک: همان، ص68</ref>‏
+هرچند حلولو انگیزه‌اش را برای نوشتن این شرح، درخواست دوستان و شاگردانش می‌داند؛ اما محقق بر این باور است که حلولو چون دیده است که آنان به شرح کبیر او، به نام «البدر الطالع فی حل ألفاظ جمع الجوامع» اعتنا نمی‌کنند؛ چرا که در آن، درازگویی کرده است و او با نقل بسیار آرای عالمان، کتاب را از هدف اصلی‌اش -که شرحی بر جمع الجوامع باشد- بیرون برده است، برای همین با این شرح، خواسته است خوانندگان را در چهارچوب مباحث متن اصلی (جمع الجوامع) قرار دهد. همین کار، به «الضیاء اللامع» نسبت به «الشرح الکبیر» او بهره‌مندی فزونتری بخشیده است.<ref>ر.ک: همان، ص68</ref>‏
 نمله در پژوهش خود، از نسخۀ این شرح در خزانه حسینیه و خزانه عامه در شهر رباط بهره‌جسته‌است.<ref>ر.ک: همان، ص54-53</ref>‏او از 35 کتاب و نویسندگانشان که حلولو از آن‌ها در شرح خود بهره‌گرفته‌است، نام می‌برد. او به برشمردن آن‌ها بَسند نکرده است، بلکه مبحث‌هایی را که حلولو از آن‌‌ها برگرفته است، به خواننده نشان می‌دهد؛<ref>ر.ک: همان، ص91-71</ref>‏مثلاً فخر الدین رازی و کتاب او «المحصول فی علم أصول افقه» را نام می‌برد و می‌گوید که حلولو در جاهایی از شرحش در مباحث «تعریف الحسن و القبح»، «الحکم قبل الشرع»، «بیان الأحکام الوضعیة»، «تعریف الصحة»، «فرض الکفایة» و «مسألة مطلق الأمر هل یتناول المکروه» از کتاب فخر رازی بهره‌گرفته‌است.<ref>ر.ک: همان، ص86</ref>‏